Verduurzaming waterbouw met wilgenhout
Natuureiland in de Westeinderplassen
Door DVA zijn we als Van Aalsburg geïnterviewd over een verduurzamingsproject in de Westeinderplassen bij Aalsmeer. We realiseren hier met wiepen en baggerslip een natuurgebied van ongeveer 10 bij 350 meter.
We zijn erg trots op dit project omdat het, vanuit onderzoek bewezen, CO2-negatief is. Een prachtige prestatie natuurlijk. De bouw van een gehele woonwijk zou er mee kunnen worden gecompenseerd. Iets goed doen voor de samenleving en verduurzaming stimuleren. Een mooi project, waarover we graag meer vertellen.
Dick van Aalsburg vertelde in het interview over het ontstaan van Van Aalsburg B.V. Zijn vader heeft dit opgericht in de jaren 60. Waar we zijn begonnen met het kweken, oogsten en verhandelen van wilgentakken voor waterbouwers breidt dit zich tegenwoordig steeds meer uit. In eerste instantie werden de wilgentakken gebruikt voor de oevers en bodems van onder andere dijken en voor stuifschermen.
Natuurlijke materialen komen tegenwoordig alleen maar meer terug, dit geldt dus ook voor de toepassing van wilgenhout. Tegenwoordig focussen we op het continu vernieuwen. We richten ons op bijvoorbeeld het verduurzamen van bedrijfsvoering en op nieuwe marktsegmenten voorzien van onze (vernieuwde) producten.
Het natuureiland
Het realiseren van het natuureiland in de Westeinderplassen was een unieke mogelijkheid om onze focus te praktiseren. Dit project hebben wij toegewezen gekregen op basis van onze kwaliteit en aanpak wat betreft duurzaamheid.
Het mooie van dit natuureiland is dat het volledig wordt opgetrokken uit natuurlijk materiaal. Het bestaat uit rasters met vlakken van één bij één meter, vervaardigd uit wiepen met wilgenhout. Deze zullen ongeveer tien tot twintig meter breed zijn en twee tot vier meter hoog. Het raster wordt op een ponton lengte voor lengte opgebouwd. Vervolgens wordt het deel na deel in het water geschoven. De rasters worden hierna met houten palen verankerd. De zijkant wordt afgedekt met doek en de onderkant met speciaal berekende rijshoutlagen. Het geheel wordt volgestort met slib en ter plaatste wordt het opgebaggerd.
Na een poosje wordt het eiland ingepland met riet en gras. Daarna is het natuureiland eigenlijk volledig gerealiseerd. Dit kan dienen als golfbreker en voor recreatiedoeleinden worden gebruikt. Het eiland zal zo’n 50 tot 70 jaar meegaan. Na een aantal jaar rot de oppervlakte wel weg, maar het draagvlak als oeverbescherming wordt overgenomen door het riet. Het wilgenhout onder water blijft intact.
Wilgenhout
Het wilgenhout dat we gebruiken komt van ons eigen terrein. We planten de wilgentenen zelf op een voormalige akkerbouwgrond achter ons bedrijf. Dit is ongeveer 170 hectare. Na twee tot drie jaar kan het worden geoogst met behulp van machines. Doordat het hout heel dicht op elkaar staat blijft het goed recht. Ook hebben we ook nog 100 hectare aan grienden in De Biesbosch. Dit moeten we echter traditioneel oogsten, het hout is ook minder recht.
Nadat het hout is geoogst en gesnoeid gaat het in een depot op de werf. Nadat het is bestorven is het bruikbaar als vlechtmateriaal. We zoeken hiervoor het meest rechte hout uit. Het minder rechte hout wordt gebruikt voor de wiepen, die we ook hebben toegepast in dit natuureiland.
De bundels van wilgenhout worden gevlochten met sisaltouw. De zij- en onderkant van het eiland worden bedekt met mais- of kokosdoek. Al deze materialen zijn biologisch afbreekbaar. Dit om het gebruik van microplastics tegen te gaan.
Het project
De techniek die we hebben toegepast bij het natuureiland hebben we naast meerdere locaties in de Loosdrechtse plassen ook toegepast bij diverse andere projecten. Voorbeelden hiervan zijn in het slingerapenverblijf van dierentuin Artis in Amsterdam en bij de Krabbeplas in Vlaardingen.
Dit natuureiland wordt zoals gezegd 350 meter lang en 10 meter breed. De gevlochten rasters zullen uiteindelijk worden gevuld met 3000 vierkante meter baggerslip en 2000 vierkante meter riet. De rasters zorgen ervoor dat we het riet na ongeveer twee weken na het storten van de baggerslip kunnen planten. Dit bevordert de doorgang van het project.
We verwachten het natuureiland in de Westeinderplassen uiteindelijk rond mei of juni 2021 op te leveren.
